"Zamożność szlachcica [w Rzeczpospolitej] ocenia się wedle ilości posiadanych przezeń chłopów" – pisał Francuz Gaspar de Tende w połowie XVII w. Wieśniak był dla pana, zwłaszcza po potopie, elementem majątku, podobnie jak woły, budynki, narzędzia i areał ziemi.