Matka Nikiego poleciła wydrukować kilkaset pocztówek z wizerunkiem pałacu i wysyła je teraz do swoich przyjaciółek z podpisem: „Jak widzisz, znowu się przeprowadziłam”. Odkąd jej mąż stał się ważnym człowiekiem, niektórym z nich każe zwracać się do siebie „szanowna pani ministrowo” lub „doktorowo Frank”, choć kiedyś pracowały razem jako stenotypistki w kancelarii prawnej.

W pałacu dzieci robią, co chcą. Rodziców widują najwyżej raz dziennie, bo są oni zajęci organizowaniem przyjęć, koncertów i drenowaniem krzeszowickich dóbr. Do rodzinnego domu Schoberhof w bawarskiej miejscowości Fischhausen, nieopodal Neuhaus, Frankowie ślą prywatną salonką wykładaną mahoniem tysiące słoików z przetworami z owoców i warzyw zebranych w pałacowych ogrodach i ukradzionych ze spiżarni. W jednym z transportów jadą siedemdziesiąt dwa kilogramy wołowiny, dwadzieścia dwa kilogramy wieprzowiny, dwadzieścia gęsi, pięćdziesiąt kurczaków, jedenaście kilogramów salami i trzynaście kilogramów kiełbasy szynkowej, osiemdziesiąt kilogramów masła, pięćdziesiąt kilogramów oleju, dwadzieścia kilogramów kawy ziarnistej, pięćdziesiąt sześć kilogramów cukru, tysiąc czterysta czterdzieści jaj i dwanaście kilogramów sera. Wszystko zostaje zapisane w odpowiednich rubrykach.

Dzieci nie jedzą w ich towarzystwie, śpią w innym skrzydle budynku (podobnie jest zresztą na Wawelu – żeby dojść ze swojej sypialni do pokojów dziecięcych, Brigitte musi iść szybkim marszem kilka minut). Razem z rodzicami występują najczęściej na pozowanych fotografiach, niczym rodzina królewska na portretach. Noszą wtedy ubrania z identycznej tkaniny (często w pepitkę), o kroju dostosowanym do wieku, gołe nogi do połowy łydek zasłaniają im podkolanówki. Brigitte lubi do zdjęcia wkładać suknie, które przypominają nieco renesansowe stroje Barbary Radziwiłłówny. Hans, który ma setki garniturów i dziesiątki zaprojektowanych przez siebie mundurów, zwykle fotografuje się w smokingu, ale lubi też założyć strój bawarski.

Czasem jednak cała rodzina spotyka się w komplecie.

– Od samego początku do końca były wtedy śmiech i żarty – opowiada Niklas Frank. – Nasza rodzina miała zawsze ogromne poczucie humoru. Wiem to z opowieści Normana, mojego brata. Dla mnie przebywanie z ojcem było zawsze rozczarowujące, choć do pewnego momentu bardzo go kochałem. Cały czas starałem się zasłużyć na jego przychylność. Pamiętam tylko jedno miłe zdarzenie z nim związane. Byliśmy sami w jego łazience, golił się, ja patrzyłem. Nagle, wesoło, zrobił mi pędzlem kropkę z piany na nosie. A tak, poza tym, ciągle mówił do mnie „Fremdi” i że nie należę do tej rodziny.

Żony nazistów: konserwatywne, nieźle wykształcone, przekonane o wyższości Niemiec

W latach 80. Niklas Frank opublikuje w Niemczech książkę o swoim ojcu. W następnej dekadzie ukaże się ona w Polsce. Wtedy autor dostanie list.

– Od człowieka, który był służącym w Kressendorfie – mówi Niklas Frank. – Jego obowiązkiem było dbanie o piece w pałacu. Któregoś razu zostawił na pościeli w sypialni matki drobinki popiołu. Ona to zobaczyła i zaczęła na niego krzyczeć, że trafi za ten czyn do obozu koncentracyjnego. Ten człowiek był moim przyjacielem, towarzyszyłem mu od kominka do pieca, zainteresowany jego pracą. Miałem kilka lat i pewnie wydawało mi się to wspaniałym zajęciem. Wszedłem gwałtownie do pokoju, skąd dobiegał krzyk, a moja matka umilkła. I nic się więcej nie wydarzyło. Ja tej sceny nie pamiętałem, opisał mi ją ten człowiek, autor listu. Uważał, że zawdzięcza mi życie.

Wyobrażam sobie, że pierwszym słowem dziecka generalnego gubernatora nie jest „mama” ani „tata”, tylko „Hitler”. Pierwszym świadomym gestem – wyprostowanie prawej ręki w faszystowskim pozdrowieniu. Ulubionym ubraniem – mundurek chłopięcej organizacji Deutsches Jungvolk, do której musi jeszcze dorosnąć. Ukochaną lekturą – „Mein Kampf”. Że tu, w rodzinnym gronie, tłumaczy się synom i córkom, jak źli są Żydzi, jak prymitywni są Polacy i jak bardzo niemiecki jest Krakau.

Nic z tego.

W domu Franków jest zakaz mówienia antysemickich dowcipów, bo matka ich nienawidzi. Przed wojną handlowała z Żydami futrami i twierdzi, że ich szanuje. Jej zdaniem to najlepsi kuśnierze, krawcy i jubilerzy na świecie. Dzieciom zabrania się też mówić źle o Polakach. Tylko ojciec czasem pozwala sobie na uwagę, że polscy mężczyźni są bardzo leniwi, ale polskie kobiety za to – bardzo ładne.

Najstarszy syn generalnego gubernatora zwiedza też warszawskie getto. To sam początek izolacji Żydów w stolicy, jest najwyżej styczeń 1941. W wywiadzie rzece udzielonym kilkadziesiąt lat później Niklasowi powie: „Wówczas było to schludne i dobrze zorganizowane miejsce. Nie widziałem nic strasznego. Podjechałem do bramy z miłym szoferem taty. Przeszliśmy przez getto, kilka ulic. Nie rozumiałem, dlaczego ojciec uważa, że powinienem zobaczyć to miejsce. Nie uważałem za niezwykłe, że w getcie mieszkają sami Żydzi. Myślałem, że zawsze tak było”.

Niklas jednak nie wierzy bratu, że był tak nieświadomy: – Kiedy pisałem książkę o ojcu, spotykałem się z kolegami i koleżankami Normana z krakowskiej szkoły. Wszyscy pamiętali wiszących na szubienicach Polaków, egzekucje Żydów. Każdy wiedział dokładnie, co się tam działo.

Sigrid i Norman chodzą do zwykłej szkoły dla Niemców i volksdeutschów w Krakowie, choć rodzice mogli ich posłać do jednego z narodowo-politycznych zakładów wychowawczych zwanych Napola (Nationalpolitische Erziehungsanstalten), gdzie edukuje się przyszłe nazistowskie elity. W 1942 roku Norman wstępuje w szeregi Hitlerjugend. Od tego nie można się było wykręcić. Odznakę organizacyjną podczas uroczystości wręcza mu sam ojciec. Gadzinówka „Krakauer Zeitung” informuje o tym na pierwszej stronie, ze zdjęciem.

– Mój brat nie cierpiał tego gówna – tłumaczy Niklas Frank. – Gardził tą całą otoczką. Jego przełożeni chyba to wiedzieli, ale nie mogli mu nic zrobić, bo był synem generalnego gubernatora.

– Myślisz – pytam – że twoi rodzice budzili się czasem w nocy przerażeni tym, co robią?

– Jestem tego pewny – odpowiada Niklas. – Ale chciwość tłumiła ich sumienia. Mój ojciec był karierowiczem, ale nie był tak naprawdę antysemitą.

Trudno w to uwierzyć.

Poza domem Hans Frank ma twarz szczerego i oddanego nazisty. To on zamknął Żydów w gettach, to przez Kraków jadą transporty ludzi do Auschwitz (które leży na terytorium Rzeszy), w całym Generalnym Gubernatorstwie codziennie rozstrzeliwani są ludzie. Frank ponosi administracyjną odpowiedzialność za wszystkie zbrodnie na podległym mu terenie. Nikt nie może zostać zabity bez jego wiedzy. Generalne Gubernatorstwo jest dla niego jedynie magazynem zapasów dla Rzeszy, który należy bezwzględnie eksploatować.

Tego dnia jest niedziela. Niklas ma więc na sobie miniaturowy garnitur w pepitkę, a na głowie, zgodnie z modą, zakręcony lok. Stoi na tylnym siedzeniu mercedesa, który wraz z szoferem został oddany do dyspozycji gubernatorowej Brigitte Frank. Obok chłopca siedzi niania Hilde. Niklas rozgląda się za matką, ale ona wyszła w towarzystwie uzbrojonych esesmanów na zakupy. Zamiast niej widzi na ulicy ludzi w ciemnych ubraniach, każdy z nich nosi na ramieniu opaskę z dużą gwiazdą. Spostrzega też małego, chudego chłopca, który przystanął na chwilę i wpatruje się w auto Franków. Niklas pokazuje mu język i się z niego śmieje. Hilde szarpie podopiecznego, żeby usiadł, nic przy tym nie mówi.

Brigitte Frank uwielbia robić zakupy w getcie, zarówno warszawskim, jak i krakowskim. Czasem zabiera ze sobą wierne przyjaciółki. Wszystkie uważają, że nigdzie indziej nie można dostać piękniejszych gorsetów. Brigitte wchodzi do getta jak do domu towarowego i pyta, kto ma do sprzedania jakieś futro albo biżuterię, każe szyć żydowskim krawcom swoje kreacje. Płaci wprawdzie za towar oraz usługi, ale ludzie przymuszani są do obniżania stawek niemal do zera. Czasem zachęca Żydów do robienia jej prezentów, na przykład pierścionka z brylantem dla jej siostry.

Niklas Frank: – Pewnie ci ludzie liczyli, że to im uratuje życie, ale się przeliczyli. Matka i ojciec nie uratowali nigdy nikogo, choć przecież mogli.

Bywa, że Brigitte robi w getcie zakupy na odległość. Na papierze firmowym męża pisze wówczas list do Judenratu w Warszawie z prośbą o wystaranie się dla niej na przykład o turecki ekspres do kawy i dwa skórzane kufry piknikowe dla gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera. Innym razem urzędnik Hansa Franka zamawia dla niego z getta złote wieczne pióro (za bardzo niską sumę) i najlepsze konserwy.

Frankowie są bogaci. Oficjalnie Hans dostaje siedem tysięcy marek miesięcznej pensji (przed wojną, jako minister, zarabiał ok. dwóch), dodatek urlopowy i premie. Nieoficjalnie na jego tajne konto w Rzeszy płyną pieniądze z łapówek i oszustw. Czasem po prostu wydaje polecenia bankom na terenie gubernatorstwa, żeby dokonywały przelewów na jego nazwisko. To się nazywa sprzeniewierzeniem. Rodzina gubernatora żyje za darmo, wszelkie wydatki pokrywane są z funduszu państwowego, choć nie mają na to zgody Hitlera. Hans dba także o bliższą i dalszą rodzinę, jego krewni i szwagrowie zatrudniani są w urzędach Generalnego Gubernatorstwa. I podobnie jak on bogacą się nieustannie.