Tu się zgodzę (po skreśleniu pierwszego “nie” ;-)). Ale oczywiście ładujesz się ten sposób w dylemat wagonika. To jest nietrywialna sprawa, wychodząca o lata świetlne poza Zełenskiego, Ukrainę i nasze amatorskie rozważania. W ujęciu pedantycznym, każde nasze działanie (lub zaniechanie) ma swoje skutki, a wśród tych skutków jest z pewnością sprawienie cierpienia jakimś czującym istotom.

I tu mamy (nieretoryczne “my” – sam tego doświadczam) problem: czy i na jakiej zasadzie zakreślić gdzieś granicę tego, co umyślne; czy i jak wybierać między wiadomymi nam cierpieniami, jakie nasze decyzje spowodują. I nie, nie mam na to żadnej satysfakcjonującej odpowiedzi. Każde z nas – Ty, ja, Zełenski i @obywatelle@szmer.info – podejmuje codziennie ryzyko moralne. I nikt nam nie powie (o ile nie wierzymy w Istotę Wszechwiedną), czy nasze decyzje były najlepsze z możliwych.

Osobiście bardzo się cieszę, że moja odpowiedzialność (zakres podejmowanych decyzji) jest tyciuteńka. I tak mi jest ciężko ze świadomością ile cierpienia spowodowałem w przeszłości – i ile spowoduję jeszcze, choćbym nie wiem, jak się starał.

Jakbym miał na głowie taką odpowiedzialność jak Zełenski, to prawdopodobnie bym się załamał. Więc nie jestem skłonny wymądrzać się, jak powinien postąpić.

Ech… i znowu to zrobiłem…

Wersja bez mędrkowania:

Przeformułowałbym to na

Który robi, co w jego mocy, aby sprawiać jak najmniej cierpienia czującym istotom.